Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιδιώξει να περιορίσει τις γενναιόδωρες δαπάνες στις οποίες προχωρούσαν τα κράτη-μέλη ως αρωγή προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις εν μέσω της πανδημίας του Covid και της ενεργειακής κρίσης, καθώς αρχίζει να σχηματοποιεί τους κανόνες για μια επιστροφή σε αυστηρότερη δημοσιονομική πειθαρχία.
Η γενική ρήτρα διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η οποία προβλέπει προσωρινή παρέκκλιση από τις δημοσιονομικές απαιτήσεις που εφαρμόζονται κανονικά σε περίπτωση σοβαρής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας, θα απενεργοποιηθεί στο τέλος του 2023. Η έξοδος από την περίοδο κατά την οποία ίσχυε η γενική ρήτρα διαφυγής θα οδηγήσει σε επανέναρξη των ειδικών ανά χώρα συστάσεων για τη δημοσιονομική πολιτική, οι οποίες ποσοτικοποιούνται και διαφοροποιούνται με βάση τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη όσον αφορά το δημόσιο χρέος.
Κατά τη μεταβατική περίοδο, πριν τεθούν σε ισχύ οι αναθεωρημένοι κανόνες, η Επιτροπή σκοπεύει να εισαγάγει σταδιακά ορισμένα από τα στοιχεία των προτάσεών της για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες, ανέφερε ο αξιωματούχος. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση ανάλυσης βιωσιμότητας χρέους για τον καθορισμό των δημοσιονομικών τροχιών των κρατών-μελών και τον καθορισμό ενός σημείου αναφοράς δαπανών το οποίο είναι ευκολότερο να ποσοτικοποιηθεί από δείκτες όπως το παραγωγικό κενό, οι οποίοι επικρίνονται από τις εθνικές κυβερνήσεις.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή είναι έτοιμη να προτείνει ειδικές ανά χώρα συστάσεις σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική για το 2024, οι οποίες:
-είναι σύμφωνες με τους δημοσιονομικούς στόχους που θέτουν τα κράτη μέλη στα προγράμματά τους σταθερότητας και σύγκλισης, εφόσον οι στόχοι αυτοί συνάδουν με τη διασφάλιση ότι ο δείκτης δημόσιου χρέους τίθεται σε καθοδική πορεία ή παραμένει σε συνετό επίπεδο και ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα
-ποσοτικοποιούνται και διαφοροποιούνται με βάση τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη όσον αφορά το δημόσιο χρέος·
-διαμορφώνονται με βάση τις καθαρές πρωτογενείς δαπάνες, όπως προτείνεται στους μεταρρυθμιστικούς προσανατολισμούς της Επιτροπής.
Οι σημερινές κατευθύνσεις έχουν ως στόχο να τροφοδοτήσουν την προετοιμασία των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης στα οποία τα κράτη μέλη περιγράφουν τα μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά τους σχέδια. Την άνοιξη θα ακολουθήσουν δημοσιονομικές ειδικές ανά χώρα συστάσεις, οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση για την παρακολούθηση των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων από την Επιτροπή, αρχής γενομένης από τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ για το 2024, τα οποία η Επιτροπή θα αξιολογήσει το φθινόπωρο.