Αναμφίβολα, η φράση που χαρακτήρισε τη χθεσινοβραδινή συνέντευξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Σία Κοσιώνη και τον Παύλο Τσίμα για την τηλεόραση του ΣΚΑΪ, ήταν πως «υπάρχει μια τολμηρή ατζέντα με την Τουρκια που είμαι διατεθειμένος να διερευνήσω».
Μία ημέρα μετά τη συνάντησή του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, στην οποία δρομολογήθηκε νέος διάλογος για τα ελληνοτουρκικά, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι σκοπός του είναι οι συζητήσεις να μπουν «στον πυρήνα της βασικής μας διαφοράς», δηλαδή την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα, και ιδανικά να υπάρξει συμφωνία για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη.
Ερωτηθείς αν ακούστηκε η λέξη «Χάγη» στη συζήτησή τους δεν μπήκε σε λεπτομέρειες και υπογράμμισε ότι έχει σημασία να υπάρχουν σχέσεις εμπιστοσύνης. «Οφείλουμε να δούμε το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο», σημείωσε.
Σε ερώτηση αν εμπιστεύεται τον Τούρκο πρόεδρο είπε: «Σίγουρα έρχεται ο ίδιος από μεγάλη εκλογική νίκη και ίσως αυτό να τον απελευθερώνει από το να χρησιμοποιεί τα θέματα εξωτερικής πολιτικής για εσωτερική κατανάλωση. Εισέπραξα διαφορετική ατμόσφαιρα. Αυτό πρέπει να έχει συνέχεια και συνέπεια».
Επιπρόσθετα, αναφερόμενος στο θέμα της Χάγης μετά από σχετική ερώτηση είπε: «Είναι προς όφελος της Ελλάδας να επιλύσει με δίκαιο τρόπο και με γνώμονα τα διεθνές δίκαιο να λύσει τη μεγάλη διαφορά με την Τουρκία; Η απάντηση είναι ναι.
Οποιαδήποτε συμφωνία αυτού του τύπου μπορεί να συνεπάγεται κάποιες υποχωρήσεις από κάποιες θέσεις που μπορεί να αποτελούν την αφετηρία της διαπραγμάτευσης. Είμαστε μακριά από αυτό το σενάριο και θα είχαν ρόλο και η Βουλή και τα κόμματα. Πράγματι η Τουρκία ήταν πολύ επιθετική τα τελευταία χρόνια όπως το καλοκαίρι του 2020.
Και κάποιοι μπορεί να αναρωτιούνται τώρα τι θα γίνουμε χωρίς βαρβάρους. Έχω υποχρέωση να διερευνήσω αν υπάρχει ένα παράθυρο. Μπορεί και να μην υπάρχει τελικά».
Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε: «Ο μεγάλος στόχος είναι να λύσουμε τον πυρήνα της διαφοράς. Η μεγάλη μας διαφορά εξακολουθεί να είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Η διαχείριση του μεταναστευτικού είναι μεγάλο πρόβλημα ή και ευκαιρία.
Σκοπός μου είναι να μπούμε στον πυρήνα της βασικής μας διαφοράς, εφόσον καταφέρουμε να συμφωνήσουμε να πάμε στη Χάγη, δεν είναι μια απλή υπόθεση.
Σε κάθε περίπτωση, και αν αυτό δεν καταφέρουμε να το πετύχουμε, η διαφύλαξη του καλού κλίματος μεταξύ των δύο χωρών, να μην έχουμε παραβιάσεις, παραβάσεις, και να μας επιτρέψουν να οικοδομήσουμε στη θετική ατζέντα, είναι και αυτό ένα σημαντικό κεκτημένο, έστω και αν δεν καταλήξουμε στη Χάγη.
Υπάρχει μια τολμηρή ατζέντα με την Τουρκια που είμαι διατεθειμένος να διερευνήσω».
«Εγώ έχω μία υποχρέωση, όπως το είπα στην Βουλή εξάλλου, με πολύ μεγάλη ευθύτητα, να διερευνήσω αν υπάρχει ένα παράθυρο. Μπορεί να μην υπάρχει και μπορεί να καταλήξουμε ότι δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε και να επιλύσουμε -τώρα τουλάχιστον- αυτή την μεγάλη μας διαφορά.
Αλλά και αυτό να συμβεί, έχουμε περάσει από περιόδους πολύ καλών σχέσεων με την Τουρκία με ανοιχτό το ζήτημα της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ -έτσι δεν είναι;- για πολλά χρόνια. Αλλά θέλω να βάζω τον πήχη των φιλοδοξιών λίγο πιο ψηλά», είπε ακόμα με νόημα ο κ. Μητσοτάκης.
Απαντώντας, δε, στις ανησυχίες μέρους της αντιπολίτευσης υπογράμμισε ότι οι όποιες υποχωρήσεις από κάποιες θέσεις μπορεί να υπάρξουν ως αφετηρία για μία διαπραγμάτευση, αλλά δε μεταφράζονται σε απομάκρυνση της χώρας μας από μία επίλυση με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο.
«Θα τη λύσουμε (τη διαφορά) με όρους οι οποίοι θα είναι προφανώς συμβατοί με την υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων», διαβεβαίωσε, επιμένοντας πως «αν η ιστορία προσφέρει μία ευκαιρία» για την επίλυση αυτής της διαφοράς δεν πρέπει να την αφήσουμε να πάει χαμένη.
Αποσαφήνισε, δε, πως αν καταφέρουμε αν φτάσουμε στη Χάγη, λόγο θα έχει και η Βουλή και οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις.
Σε κάθε περίπτωση, ο πρωθυπουργός θεωρεί ότι αφενός με την ευρεία πολιτική νίκη του στις διπλές εκλογές έχει την πολιτική νομιμοποίηση και την εσωκομματική ισχύ να «αγγίξει» ένα πολύ δύσκολο πολιτικά θέμα.
Και αφετέρου ότι η συγκυρία με την επανεκλογή Ερντογάν, την επιλογή του να αναζητήσει ξανά γέφυρες προς τη Δύση (για να διασφαλίσει και εισροή δυτικών κεφαλαίων στην Τουρκία) και το ενδιαφέρον ΗΠΑ – ΕΕ για τις ενεργειακές έρευνες στην ανατολική Μεσόγειο, προσφέρουν μία μοναδική ευκαιρία στα ελληνοτουρκικά, με το κεφάλαιο «Χάγη» να φαίνεται πως ανοίγει ξανά.
Photo credits: Eurokinissi