Η μοναστική ζωή δεν είναι για όλους. Βασικά, είναι για όλο και λιγότερους. Και κάπως έτσι κινδυνεύουν μερικές από τις πιο αγαπημένες μας μπίρες… Εξηγούμαστε, για να μην παρεξηγούμαστε καθότι, φανταζόμαστε, η άνωθεν σύνδεση χτυπάει περίεργα σε πρώτη ανάγνωση.  

Το πρόβλημα αφορά τις λεγόμενες μοναστηριακές μπίρες ή αλλιώς Trappist. Οι οποίες πρέπει να πληρούν αυστηρά και συγκεκριμένα κριτήρια για να λάβουν αυτό το χαρακτηρισμό. Δεν βάλαμε δηλαδή έναν καλόγερο στην ετικέτα κι αυτό ήταν. Κάθε άλλο…

Τα αυστηρά κριτήρια έχουν αφήσει χώρο μόλις για 10 «άριστες» παγκοσμίως

Για να είναι μια μπίρα Trappist πρέπει:

  • Να ζυθοποιείται μέσα στον περιβάλλοντα χώρο ενός μοναστηριού είτε από τους ίδιους μοναχούς είτε υπό την επιτήρηση άλλων
  • Η ζυθοποιία να είναι δευτερεύουσας σημασίας εντός του μοναστηριού και οι επιχειρηματικές πρακτικές να συνάδουν με τον κανονικό τρόπο ζωής των μοναστηριών
  • Η ζυθοποιία να μην έχει σκοπό το κέρδος. Τα έσοδα να καλύπτουν τα έξοδα διαβίωσης των μοναχών και τη συντήρηση των κτιριακών εγκαταστάσεων αλλά και των κτημάτων. Τα υπόλοιπα έσοδα δωρίζονται σε φιλανθρωπίες στην τοπική κοινωνία και σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη
  • Οι ζυθοποιίες trappist παρακολουθούνται συνεχώς προκειμένου να διασφαλισθεί η ποιότητα της μπίρας

Αν κάτι από τα παραπάνω δεν είναι «τικ», τότε η μπίρα κατηγοριοποιείται στις Abbey. Αν, αντίθετα, μια μπύρα πληροί τις παραπάνω προϋποθέσεις, τότε της δίνεται η άδεια να χρησιμοποιεί τη σφραγίδα του «Αυθεντικού Τραπίστικου Προϊόντος» (Authentic Trappist Product).

Η ισχύς της άδειας είναι για πέντε χρόνια και με το πέρας της το κάθε μοναστήρι οφείλει να την ανανεώνει καταθέτοντας αίτηση στο ανώτερο συμβούλιο της Διεθνούς Τραπίστικης Ένωσης (International Trappist Association, ITA).

Το συμβούλιο εξετάζει αναλυτικά και λεπτομερώς την κάθε υποψηφιότητα. Για την εξέταση, ειδικά μιας νέας αίτησης, μπορεί να χρειαστούν και μήνες.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν μόνο 10 μοναστηριακές μπίρες στον κόσμο που έχουν κριθεί άξιες να φέρουν την περίφημη ετικέτα.

Αυτές είναι οι εξής:

  • Βέλγιο (Chimay/από το 1863, Orval/1931, Rochefort/1595, Westvleteren /1838), Westmalle/1836)
  • Ολλανδία (La Trappe /1884, Zundert /2013)
  • Αυστρία (Stift Engelszell /2012)
  • Ιταλία (Tre Fontane /2015)
  • Αγγλία (Tynt Meadow/2018)

Η Achel έχασε την ετικέτα και στο Βέλγιο άρχισαν να ανησυχούν

Πρόσφατα η μικρή αυτή κοινωνία των αρίστων της μπίρας έγινε ακόμα μικρότερη καθώς η Achel έπαψε να είναι μέλος της. Πέρασε, γαρ, σε χέρια ιδιώτη, του Βέλγου επιχειρηματία Γιαν Τόρμανς.

Ήδη εδώ και δύο χρόνια η διαδικασία της ζυθοποιίας της είχε πάψει να επιθεωρείται από μοναχούς. Αλλά δεδομένου ότι ο τίτλος άνηκε ακόμα στο μοναστήρι του Βέστμαλε, είχε διατηρήσει το δικαίωμα να πωλείται ως Trappist. Πλέον όμως χάθηκε και αυτό το «παραθυράκι». Το νέο αφεντικό υποσχέθηκε πως δεν θα αλλάξει το παραμικρό στη γεύση, αλλά την ετικέτα δεν μπορεί να την κρατήσει.

Και κάπως έτσι στο Βέλγιο έχουν αρχίσει να ανησυχούν μήπως αυτό είναι μόνο η αρχή μιας αλυσίδας παρόμοιων γεγονότων. Έχουν λόγο, σοβαρό, να αισθάνονται έτσι. Έχουν τις περισσότερες και παλιότερες μοναστηριακές μπίρες. Είναι σημαντικό μέρος της πλούσιας παράδοσης της χώρας ως μία από τις ισχυρότερες παγκοσμίως στον τομέα της ζυθοποιίας. Ίσως το πιο ιδιαίτερο της ατού μέσα από 1.500 και πλέον συνολικά ετικέτες που διαθέτει.

Αναζητούν συνεπώς τρόπους για να διασφαλιστεί το μέλλον αυτού που συνιστά κληρονομιά, παράδοση. Πώς μπορείς όμως να παραμείνεις πιστός στις αξίες ενός Trappist μοναστηριού, να διαφυλάξεις το μοναδικό τρόπο με τον οποίο «τρέχει» μια εμπορική δραστηριότητα εντός αυτού του πλαισίου για τις μελλοντικές γενιές;

Όταν ειδικά όλο και λιγότεροι άνθρωποι αφήνουν τα εγκόσμια για να μονάσουν; Άρα υπάρχουν όλο και λιγότεροι για να διασφαλίσουν το ένα σκέλος των κριτηρίων, το να φτιάχνεται δηλαδή η μπίρα από μοναχούς ή την εποπτεία αυτών.

Έτσι όπως πάει το πράγμα σε 10-20 χρόνια οι καλόγεροι θα είναι είδος προς εξαφάνιση, με λίγες εξαιρέσεις. Στην Ευρώπη, να τονίσουμε. Γιατί σε άλλες περιοχές του πλανήτη (Αφρική, Ασία, Νότια Αμερική) η τάση είναι ανοδική προς τα μοναστήρια Trappist.

Και τελικά ίσως εκεί ακριβώς να έγκειται η λύση. Να έρθουν δηλαδή ξένοι μοναχοί στο Βέλγιο (ή και αλλού στην Ευρώπη). Για να διδαχτούν και να συνεχίσουν την παράδοση. Τα μοναστήρια του μέλλοντος θα είναι πολυπολιτισμικά. Η’ δεν θα είναι καθόλου.

Η ποιότητα κάνει τη διαφορά και αξίζει να παλέψει κανείς γι’ αυτό

Είναι μια πολύ ωραία ιστορία αυτή με τις μοναστηριακές μπίρες. Το πώς δηλαδή οι μονές κατάφεραν να βρουν ισορροπία ανάμεσα στην αντίφαση που εξ ορισμού έχει ο κόσμος του επιχειρείν με το σιωπηλό δρόμο της αναζήτησης του θείου μέσω της προσευχής και της απάρνησης των εγκόσμιων.

Του πώς, επίσης, ενώ η ανάγκη τους ώθησε αρχικά να φτιάξουν τη δική τους μπίρα για να έχουν μια εναλλακτική αντί για νερό ή γάλα με το καθημερινό τους ψωμί, έφτασε να είναι κάτι που αφορά και ευχαριστεί τόσο κόσμο παγκοσμίως.

Έχει μια ισχυρή γοητεία η διαδικασία. Σκοπός δεν είναι το κέρδος. Οι μοναχοί παίρνουν το χρόνο τους για να δημιουργήσουν ένα αγνό προϊόν. Ο κόσμος παραγγέλνει Trappist γιατί είναι σίγουρος για το τι θα πάρει, πως δεν θα το κοροϊδέψουν. Κι αυτό είναι κάτι που αξίζει να παλέψει κανείς για να διατηρηθεί. Η αξία του κλασικού, η ανόθευτη γοητεία της απαράμιλλης ποιότητας. Στην υγειά μας!