Ο Λεν Κάπλαν άρχισε να δυσκολεύεται να περπατά σε ευθεία γραμμή όταν ήταν 50 ετών. Η σκολίωση σε συνδυασμό με την δισκοκήλη τον δυσκόλευαν στο να κρατά την ισορροπία του.

«Η φυσικοθεραπεία, οι τακτικές ασκήσεις, απλά δεν βοηθούσα. Χρειαζόμουν κάτι διαφορετικό», είπε ο 80χρονος σήμερα Λεν.

Εκείνη την εποχή ο Λεν και η σύζυγός του, Τζίνι, έκαναν μια κρουαζιέρα όπου παρακολούθησαν μαθήματα Τάι Τσι. Η Τζίνι, 77 ετών, είπε ότι αγαπούσε το Τάι Τσι – το οποίο αποτελείται από αργές, ελεγχόμενες κινήσεις και βαθιές αναπνοές. Όταν επέστρεψαν στο σπίτι τους στην Καλιφόρνια βρήκαν μια τάξη και άρχισαν να παρακολουθούν μαθήματα.

Ο Λεν και η Τζίνι παρακολουθούν τακτικά μαθήματα Τάι Τσι και ισορροπίας για περισσότερα από 15 χρόνια. Ο Λεν είναι σε θέση να περπατήσει εύκολα σε ευθεία γραμμή και η ισορροπία του έχει βελτιωθεί. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ενώ επισκέπτονταν την Ελλάδα, ο Λεν και η Τζίνι αποφάσισαν να ανέβουν τα σχεδόν 100 σκαλιά μέχρι την κορυφή της Ακρόπολης. Κατάφεραν να φτάσουν στην κορυφή και ανταμείφθηκαν βλέποντας την εκπληκτική θέα της Αθήνας από κάτω.

«Στην ηλικία μου ξέρω ανθρώπους που θα έλεγαν: «Ω, όχι, θα σταθώ στο πάρκινγκ και θα τραβήξω φωτογραφίες, ευχαριστώ»», είπε η Τζίνι.

Η προπόνηση ισορροπίας είναι μια σημαντική αλλά συχνά παραμελημένη δεξιότητα, η οποία επηρεάζει τόσο τη μακροζωία όσο και την ποιότητα ζωής μας, ξεκινώντας γύρω στην ηλικία των 40 ετών. Μια μελέτη τον Ιούνιο του 2022 από μια βραζιλιάνικη ανέλυσαν στοιχεία για 1.702 ανθρώπους 51 έως 75 ετών, οι οποίοι κλήθηκαν να σταθούν στο ένα πόδι τους για δέκα δευτερόλεπτα χωρίς άλλο στήριγμα, ενώ είχαν τα χέρια στα πλευρά τους και κοιτούσαν ίσια απέναντι. Επιτρέπονταν μέχρι τρεις προσπάθειες σε κάθε πόδι.

Τελικά, ο ένας στους πέντε συμμετέχοντες (348 άτομα ή το 20,5%) απέτυχαν στο τεστ. Όσο πιο μεγάλος ήταν κάποιος τόσο μεγαλύτερη ήταν η πιθανότητα αποτυχίας (περίπου διπλάσια για κάθε πρόσθετη πενταετία μετά τα 50 έτη). Ανίκανοι να σταθούν στο ένα πόδι για δέκα δευτερόλεπτα ήταν το 5% των ανθρώπων στις ηλικίες 51-55 ετών, το 8% στην ηλικιακή ομάδα 56-60 ετών, το 18% στους 61-65 ετών, το 37% στους 66-70 ετών και πάνω από τους μισούς (54%) στους 71-75 ετών.

Γενικά, όσοι δεν πέρασαν στο τεστ είχαν χειρότερη υγεία, καθώς ήταν παχύσαρκοι, είχαν καρδιακή νόσο, υπέρταση, υψηλή χοληστερίνη και διαβήτη τύπου 2 σε μεγαλύτερο ποσοστό σε σύγκριση με εκείνους που πέρασαν το τεστ.

Λαμβάνοντας υπόψη και άλλους παράγοντες (ηλικία, φύλο, υποκείμενα νοσήματα κ.ά.), υπολογίστηκε ότι η ανικανότητα ισορροπίας στο ένα πόδι σχετιζόταν με αυξημένο κίνδυνο κατά 84% για θάνατο από κάθε αιτία μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια.

Εάν έχετε δοκιμάσει το τεστ με το ένα πόδι και δεν το καταφέρετε, μην πανικοβληθείτε. Ποτέ δεν είναι αργά για να αρχίσετε να εργάζεστε στην προπόνηση ισορροπίας, ακόμα κι αν μπορείτε να περάσετε το τεστ των 10 δευτερολέπτων, ειδικά αν είστε άνω των 50 ετών.

Τι μπορεί (και δεν μπορεί) να μας πει το τεστ των 10 δευτερολέπτων

Οι πτώσεις είναι η δεύτερη κύρια αιτία ακούσιων τραυματισμών παγκοσμίως, αλλά οι γιατροί δεν έχουν τρόπο να ελέγξουν την ισορροπία, όπως κάνουν με την αρτηριακή πίεση ή τον σφυγμό. Σε αυτή τη δοκιμή, η οποία μπορεί να γίνει σε λιγότερο από ένα λεπτό, ο ασθενής έχει τρεις προσπάθειες για να καταφέρει να σταθεί στο ένα πόδι για 10 δευτερόλεπτα.

Όταν η όρασή σας επηρεάζεται από καταρράκτη ή τα νευρικά σήματα από τα πόδια σας στον εγκέφαλό σας επιβραδύνονται, αυτό καθιστά πιο δύσκολη την ισορροπία.

Οι ερευνητές έχουν συνδέσει στο παρελθόν την ισορροπία και τη δύναμη με τη θνησιμότητα, διαπιστώνοντας ότι η ικανότητα να σηκώνεται κανείς από το πάτωμα σε όρθια θέση, να ισορροπεί στο ένα πόδι για 30 δευτερόλεπτα με το ένα μάτι κλειστό και ακόμη και να περπατά με γρήγορο ρυθμό συνδέονται με τη μακροζωία.

Δραστηριότητες ενίσχυσης της ισορροπίας

Η προπόνηση ισορροπίας πηγαίνει χέρι-χέρι με την προπόνηση δύναμης. Όσο πιο δυνατοί είναι οι μύες στα πόδια, τους γλουτούς, τα πόδια και τον κορμό σας, τόσο καλύτερη είναι η ισορροπία σας. Μπορείτε να βελτιώσετε την ισορροπία σας παρακολουθώντας μαθήματα Ται Τσι ή γιόγκα, αλλά η προπόνηση με βάρη, ο χορός, η αναρρίχηση ή η αεροβική γυμναστική είναι επίσης εξαιρετικοί τρόποι για να εργαστείτε για να αποκτήσετε καλή ισορροπία.

«Πραγματικά κάθε είδος άσκησης φαίνεται να βοηθά στην ισορροπία και τον κίνδυνο πτώσης», δήλωσε η Δρ Άβριλ Μάνσφιλτν , ανώτερη επιστήμονας στο KITE-Toronto Rehabilitation Institute, η οποία ειδικεύεται στην επιστήμη της κίνησης.

Αλλά ορισμένες μορφές άσκησης είναι καλύτερες από άλλες. Εάν η μόνη σας κίνηση είναι το περπάτημα σε μια λεία επιφάνεια, χωρίς να κινήστε από τη μια πλευρά στην άλλη , δεν πρόκειται να βελτιώσετε σημαντικά την ισορροπία σας, δήλωσε η Δρ Ράτσελ Σέιλντερ, καθηγήτρια στο Τμήμα Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας και Κινησιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα.

Εάν θέλετε πραγματικά να βελτιώσετε την ισορροπία σας, είπε ο Δρ Σέιλντερ, θα πρέπει να εστιάσετε σε συγκεκριμένες ασκήσεις.

Εκπαιδεύοντας την ισορροπία σας στο σπίτι

Πώς ξεκινάτε λοιπόν; Ευτυχώς, οι περισσότερες προπονήσεις ισορροπίας δεν απαιτούν ειδικό εξοπλισμό και μπορείτε να ξεκινήσετε να τις κάνετε στο σπίτι. Όπως συμβαίνει με κάθε νέο πρόγραμμα άσκησης, φροντίστε να μιλήσετε πρώτα με το γιατρό σας και να έχετε μια καρέκλα κοντά για να την αρπάξετε εάν αισθανθείτε ότι χάνετε της ισορροπία σας.

Δοκιμάστε αυτές τις πέντε ασκήσεις ισορροπίας δύο έως τρεις φορές την εβδομάδα, αυξάνοντας σταδιακά τη δυσκολία. Δείτε πως να κάνετε τις ασκήσεις πατώντας ΕΔΩ.