Έχει τύχει σε όλους μας για ένα χρονικό διάστημα, άλλους τους ταλαιπωρεί για πάρα πολλά χρόνια. Ο ύπνος είναι μια συνθήκη που καθορίζεται από πολλούς παράγοντες ως προς το πόσο εύκολα θα έρθει το βράδυ ή την ώρα που τον θες. Τι έχεις φάει ως τελευταίο γεύμα, πριν πόση ώρα, πόσο κουρασμένος είσαι, αν είσαι αγχώδης, αν είχες μια μέρα με πράγματα που συνέβησαν και σκέφτεσαι αν τα αντιμετώπισες σωστά κ.α.
Είναι αναμφίβολο πως τη σήμερον ημέρα είναι πολλοί οι άνθρωποι που διακατέχονται από στρες γύρω από τον ύπνο τους τους και την υπευθυνότητα τους στα ωράρια της δουλειάς. Έτσι, φτάνουν να ξυπνάνε ένα βράδυ στις 3, στα μισά σχεδόν του ύπνου, συμβαίνει και το επόμενο βράδυ και ξαφνικά, έχει γίνει μια νέα πηγή άγχους, το να μην ξαναξυπνήσεις, που καταλήγεις να ξυπνάς και πλέον δεν μπορείς να ξανακοιμηθείς εύκολα.
Είναι απόλυτα φυσιολογικό να ξυπνάει κανείς μέσα στη νύχτα 1-2 ή και 3 φορές. Αυτό συμβαίνει γιατί ο ύπνος έχει μια διαδικασία 4 σταδίων που διαρκούν από 1.5 μέχρι 2 ώρες, ώσπου εκεί ξυπνάμε για λίγο και ξανακοιμόμαστε. Κάποιοι έχουν ξανακοιμηθεί μέσα σε 10 λεπτά το πολύ, άλλοι χρειάζονται μισή ή και μία ώρα για να ξαναβρούν την ηρεμία τους.
Οι δεύτεροι είναι το αντικείμενο της συζήτησης εδώ. Όπως εξηγείται σε άρθρο του CNN, αυτή ακριβώς η διαδικασία που έχει ο ύπνος, δικαιολογεί το να ξυπνάμε σε μια συγκεκριμένη ώρα και μετά ο οργανισμός το αντιλαμβάνεται ως συνήθεια και το κάνει και κάθε επόμενο βράδυ. Αυτό σχετίζεται και με το ότι έχουμε ένα σταθερό ωράριο ύπνου, πέφτουμε για να κοιμηθούμε μια συγκεκριμένη ώρα πάνω κάτω.
Δύο tips για να γυρίσει ο ύπνος, ένα ακατόρθωτο κι ένα εφικτό
Το πρόβλημα εδώ δεν είναι το ότι ξυπνάμε, είναι ότι ο ύπνος καθυστερεί να επανέλθει για πάρα πολλούς και υπερβαίνει το 10λεπτο-15λεπτο.
Αυτό οφείλεται κατά βάση στο ότι υπάρχει άγχος σχετικά με τη διάρκεια του ύπνου. Αν δεν μιλάμε για περιπτώσεις υπνικής άπνοιας ή νυκτουρίας, τότε όσοι δεν μπορούν να κοιμηθούν άμεσα, είναι γιατί σκέφτονται πόσες ώρες ύπνου θα έχουν αν ξανακοιμηθούν. Και περνάνε τα λεπτά και οι 4-5 ώρες που απομένουν, έχουν μειωθεί αρκετά. Ή, κάνουν το μεγάλο λάθος να δουν το ρολόι και να μετρήσουν πόση ώρα τους μένει μέχρι να χτυπήσει το ξυπνητήρι.
Τα σώματα μας λειτουργούν με τον περίφημο κιρκαδιανό ρυθμό. Έχουν μια κατανόηση πότε χρειάζεται ύπνος και μόλις αρχίσει ένα μοτίβο, ακολουθούν αυτό το μοτίβο. Όταν το μοτίβο σπάσει κάποια στιγμή, εκεί γίνεται πολύ δύσκολο να κοιμηθεί κάποιος με σχετική ηρεμία, οπότε ξυπνάει στα μισά της νύχτας, αρχίζει να το σκέφτεται και γίνεται όλο και περισσότερο αυτή η διαδικασία.
Πώς σπάει λοιπόν αυτός ο φαύλος κύκλος; Οι ειδικοί προτείνουν το προφανές: να μην κοιτάξουμε το ρολόι για να δούμε πόσος χρόνος μας απομένει και απλά να κλείσουμε τα μάτια μας χωρίς ενοχές, σαν να μην έχουμε καμία υποχρέωση. Πώς δεν το σκεφτήκαμε αυτό βρε σατανάδες; Τρομερά ρηξικέλευθη πρόταση.
Επειδή λοιπόν αυτό εύκολα το λες, αλλά δύσκολα το κάνεις, υπάρχει μια δεύτερη πρόταση. Να μην επιχειρήσουμε να ξανακοιμηθούμε. Εκείνη τη στιγμή ο οργανισμός μας νιώθει μια αίσθηση πληρότητας ύπνου, οπότε αφού δε μας έρχεται ξανά, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, είναι να σηκωθούμε και να ακολουθήσουμε μια ρουτίνα χαλάρωσης που μπορεί να επαναφέρει τον οργανισμό σε θέση βραδινού ύπνου, να νιώσει όπως ένιωσε πριν έρθει ο πρώτος ύπνος που κράτησε ως τις 3 τη νύχτα. Ο καθένας έχει ένα δικό του τελετουργικό χαλάρωσης, μπορεί να βάλει μουσική ύπνου για να βοηθηθεί και να αποφύγει να κοιμηθεί ενώ έχει περάσει το 15λεπτο.
Αν πάλι καταφέρεις να μην κοιτάξεις το ρολόι, τότε είσαι υπερδύναμη και ο ύπνος σου θα επανέλθει γρήγορα στα καλά του επίπεδα.