Τις έχουν χαρακτηρίσει «μαφία της Ασίας». Κάτι καταλαβαίνεις, κάτι έχεις ακούσει για τις Τριάδες, τις εγκληματικές οργανώσεις που ξεκίνησαν από την περιοχή της νότιας Κίνας και πλέον μπορεί να τις βρει κανείς παντού όπου υπάρχει οργανωμένη κινέζικη κοινότητα στην υφήλιο. Η αντιστοιχία, όμως, δεν μπορεί ούτε στο ελάχιστο να περιγράψει τι ακριβώς είναι οι Τριάδες, πώς δρουν και πώς έχουν αποφασίσει να πατάνε και στις δύο ιδεολογικές βάρκες, για να επιβιώσουν και να αυξήσουν τη δύναμή τους.
Τα γεγονότα των τελευταίων χρόνων στην περιοχή του Χονγκ Κονγκ, το οποίο ανήκε στη Μεγάλη Βρετανία μέχρι το 1997 και τώρα αποτελεί «ειδική αυτόνομη περιοχή» της Κίνας, δεν χρειάζονται ιδιαίτερη ανάλυση: Οι τριάδες που δρουν στην περιοχή έχουν μεταβληθεί σε υποστηρικτές της κομουνιστικής κυβέρνησης από σκληροί πολέμιοί της. Οι καταγγελίες για επιθέσεις που οργάνωσαν οι Τριάδες σε πολίτες, οι οποίοι μάχονται για την διατήρηση του ειδικού καθεστώτος της περιοχής (αν όχι την πλήρη ανεξαρτητοποίηση από την Κίνα), είναι συνεχείς και αληθινές. Οι Τριάδες έχουν βαλθεί να παίξουν το παιχνίδι του κράτους, προκειμένου να τρομοκρατηθεί ο κόσμος και να μην συνεχίσει τις (ειρηνικές, κατά κύριο λόγο) διαμαρτυρίες.
Οι τριάδες έχουν ιστορικές ρίζες στις μυστικές εταιρίες και τις εμπορικές ενώσεις που οργανώνονται για την προστασία εδαφών, επιχειρήσεων και μερικές φορές παράνομης δραστηριότητας. Ξεκίνησαν από προστασία, δηλαδή, αλλά σύντομα ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε σε καθετί παράνομο, από τζόγο μέχρι όπιο και πορνεία. Παραδοσιακά οι αρχηγοί των Τριάδων συνεργάζονταν με το κινεζικό εθνικιστικό κόμμα Κουομιντάνγκ, ειδικά από το 1911 και μετά, όταν οι εθνικιστές ανέτρεψαν την απόλυτη εξουσία του αυτοκράτορα και πήραν τα ηνία της χώρας.
Η ηγεσία του Κουομιντάγκ χρησιμοποίησε κινεζικές εγκληματικές συμμορίες για να επιτεθούν στους πολιτικούς τους εχθρούς σε διάφορες περιόδους. Μια από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις ήταν η οργανωμένη επίθεση της Τριάδας «Πράσινη Συμμορία» στη Σαγκάη το 1927 κατά φιλοκομουνιστών εργατών και συνδυκαλιστών, που είχαν βγει στους δρόμους. Η σφαγή αυτή μνημονεύεται ακόμα.
Όπως είναι γνωστό, οι κομουνιστές πήραν την εξουσία στην Κίνα μετά το 1949, όταν νίκησαν τους εθνικιστές της Κουομιντάνγκ στον εμφύλιο πόλεμο. Οι υποστηρικτές της Κουομιντάγκ κατέφυγαν στην Ταϊβάν, όπου βρίσκονται ακόμα. Κάποιοι από τις Τριάδες ακολούθησαν, και συνέχισαν να αναλαμβάνουν τις βρωμοδουλειές υποστήριξης του καθεστώτος. Οι Τριάδες ήταν αυτές που κατέπνιξαν το φιλοδημοκρατικό κίνημα στην Ταϊβάν τη δεκαετία του 1980 και βρίσκονται πίσω από δολοφονίες επικριτών του Κουομιντάνγκ, ακόμα και εκτός της περιοχής.
Το Χονγκ Κονγκ, βέβαια, είναι ιδιαίτερη περίπτωση. Πριν από έναν αιώνα το αυτόνομο λιμάνι είχε εκατοντάδες τριάδες, οι οποίες αυξήθηκαν από τα κύματα μετανάστευσης από την ηπειρωτική Κίνα. Σήμερα, υπάρχουν μόνο μερικές δεκάδες ομάδες, αλλά πολύ ισχυρές.
Τα μέλη των Τριάδων στο Χονγκ Κονγκ βοήθησαν τους ηγέτες των διαδηλώσεων στην πλατεία Τιενανμέν να φύγουν από την Κίνα, μετά την βίαιη καταστολή της διαμαρτυρίας τους το 1989. Η Κίνα, ωστόσο, άρχισε να δουλεύει από τότε για να πάρει με το μέρος της τις εγκληματικές οργανώσεις. Ήδη από το 1992 ο Τάο Σιτζού, Κινέζος αξιωματούχος που επισκέφθηκε το (βρετανικό ακόμα) Χονγκ Κονγκ είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Τα μέλη των τριάδων δεν είναι πάντα γκάνγκστερ. Εφ’ όσον είναι πατριώτες, που ενδιαφέρονται για τη διατήρηση της ευημερίας του Χονγκ Κονγκ, θα πρέπει να τους σεβόμαστε».
Τριάδες: Καλύτερο το χρήμα από τον πατριωτισμό
Βεβαίως οι Τριάδες έχουν καλλιεργήσει το προφίλ του πατριωτισμού, αλλά στο τέλος της ημέρας ενδιαφέρονται περισσότερο για το χρήμα. Αυτό φαίνεται ότι είναι και η κινητήριος δύναμη της μεταστροφής τους.
Οι διαδηλώσεις για περισσότερη δημοκρατία στο Χονγκ Κονγκ, που ονομάστηκαν συνολικά Κίνημα της Ομπρέλας (επειδή οι διαδηλωτές κρατούσαν ομπρέλες για να προστατεύονται από τα σπρέι πιπεριού που πετούσαν πάνω τους οι αστυνομικοί) ξεκίνησαν το 2014. Οι επιθέσεις μελών των Τριάδων κατά διαδηλωτών σημειώθηκαν για πρώτη φορά λίγους μήνες αργότερα. Προφανώς οι επιθέσεις έχουν σκοπό να τρομάξουν τον κόσμο από το να παρευρεθεί στις διαδηλώσεις
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η διαφθορά μεταξύ των αστυνομικών του Χονγκ Κονγκ και η σύγκρουση με Τριάδες ήταν συνηθισμένα. Η δημόσια οργή αυξήθηκε όταν ο αρχηγός της τοπικής αστυνομίας βρέθηκε το 1973 να έχει εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια σε λογαριασμούς στο εξωτερικό. Από τότε ξεκίνησε μια σειρά μεταρρυθμίσεων, η οποία όμως δεν έχει καθαρίσει το τοπίο.
Μετά την «επιστροφή» του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα το 1997, επήλθε ένα είδος σιωπηρής συμφωνίας. Το κομουνιστικό καθεστώς έκανε πολύ λίγα για να περιορίσει την ισχύ των Τριάδων στο Χονγκ Κονγκ. Φαίνεται ότι έχει έλθει η στιγμή της ανταπόδοσης. Οι Τριάδες φαίνεται ότι ξεχνούν το παλιότερο εθνικιστικό τους παρελθόν και συντάσσονται τώρα με το καθεστώς, προκειμένου να διατηρηθεί το Χονγκ Κονγκ στην αγκαλιά της Κίνας και να μην υπάρξει ούτε καν υποψία απόσχισης. Μήπως αυτό είναι ένα μήνυμα και για την Ταϊβάν; Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, θα πρόκειται για επανάσταση, δεδομένου ότι το Κουομιντάνγκ θα χάσει έναν από τους διαχρονικούς και ισχυρούς του συμμάχους στον έλεγχο του νησιού.
** Με πληροφορίες από New York Times.